«Η μεγαλύτερη τέχνη από όλες είναι η τέχνη της ζωής»
Μία όμορφη κουβέντα με τον πολυπράγμονα Δρ. Βασίλη Μανουσάκη (συγγραφέας, σύμβουλος, καθηγητής)
Η λογοτεχνία συναντά το σινεμά, η διδασκαλία σε κολέγια και φυλακές φωτίζει το μονοπάτι, κάπου μπαίνει και το graffiti κι όλα εκβάλλουν στη συμβουλευτική ψυχικής υγείας.
AGC: Βασίλη, συλλέγεις κι εσύ graffiti και street art από το κέντρο της Αθήνας.
B: Ναι, βέβαια. Είναι μια ενασχόληση που άρχισε αυθόρμητα πολλά χρόνια πριν, καθώς περπατούσα στη Βαρκελώνη και είδα σε ένα κλειστό ρολό καταστήματος τη φράση «Η κίνηση είναι ζωή». Είναι ένα μότο που πιστεύω ακράδαντα και έτσι το πήρα φωτογραφία για να το αξιοποιήσω σε κάποιο κείμενο. Κι από τότε, με γνώμονα και κείμενα που γράφω στα social media, μαζεύω λέξεις, φράσεις, ζωγραφιές από τοίχους, όπου κι αν πάω. Πιστεύω πως αυτά που γράφονται στους τοίχους είναι πολλές φορές και έξυπνα και ευρηματικά, αλλά κυρίως εκφράζουν και συναισθηματικές καταστάσεις. Στίχοι από τραγούδια, μηνύματα προς κάποιους/ες, ζωγραφική πάνω σε κουτιά της ΔΕΗ ή του OTE, όλα αυτά συνθέτουν ένα τοπίο της πόλης και δίνουν και σ’ εμάς το μήνυμα ότι οι πόλεις μας είναι ζωντανές και όχι μουντές και άψυχες.
AGC: Ποιο νήμα ενώνει τις ποικίλες πτυχές των δραστηριοτήτων σου;
B: Σίγουρα η δημιουργικότητα και ο άνθρωπος. Οι σχέσεις των ανθρώπων, η εξέλιξή τους, η πορεία τους, η διεκδίκηση του καλύτερου, η αγάπη και αποδοχή που σε κάνουν να ανθείς. Είτε στις ποικίλες τάξεις μου είτε στις συνεδρίες στο γραφείο μου, ο γνώμονάς μου είναι η βελτίωση του ανθρώπου και η πορεία προς μια πιο φωτεινή πλευρά του.
AGC: Δημιουργική γραφή σε κολέγια- δημιουργική γραφή σε φυλακές.
B: Ναι, η φυλακή Κορυδαλλού προστέθηκε τελευταία, χάρη στην τύχη της γνωριμίας μου με την εξαιρετική καθηγήτρια Άλκηστη Κοντογιάννη του πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Εκεί βίωσα μια μοναδική εμπειρία. Παντού το μοίρασμα και η έννοια της πνευματικής προσφοράς διέπει τα μαθήματά μου και το αμερικανικό κολέγιο είναι ένα μέρος που μου προσφέρει το περιβάλλον να δημιουργήσω κι εγώ μαζί με τους φοιτητές και φοιτήτριές μου. Η φυλακή Κορυδαλλού και οι 30 κρατούμενοι που είχα στον τελευταίο κύκλο μαθημάτων, όμως, μου έδειξαν την ουσία της δημιουργικής γραφής, που δεν είναι άλλη από την απελευθέρωση (λέξη σημαντική στη φυλακή) του εαυτού μας, των συναισθημάτων μας, του ταλέντου μας και της ανάγκης μας για έκφραση και λύτρωση.
AGC: Το τελευταίο σου πόνημα, το πρώτο εργαστήρι δημιουργικής γραφής, με έμπνευση τα graffiti του ιστορικού κέντρου της πόλης. Πώς κυoφορήθηκε η ιδέα;
B: Η ιδέα κυοφορήθηκε από τις αξιόλογες Καλλιόπη Κουντούρη και Barbara Kondilis, συναδέλφους μου στο παρελθόν, και εγώ δεν μπορούσα παρά να συμφωνήσω. Όμως, πιστεύω πραγματικά πως η ιδέα μάλλον υπήρχε μέσα μου όταν άρχισα να γυρίζω τις πόλεις και να φωτογραφίζω τους τοίχους, όπως είπα και παραπάνω. Τώρα, μου δίνεται η ευκαιρία να πιάσουν τόπο και να γεννήσουν αυτό που ήταν προορισμένες εξαρχής να γεννήσουν: έναν διάλογο με τους/τις δημιουργούς τους. Γράφουν στους τοίχους κι εμείς θα δοκιμάσουμε να απαντήσουμε στο εργαστήρι αυτό. Έχω μια φωτογραφία από έναν τοίχο στο Νέο Ψυχικό που γράφει «Μου χρωστάς έναν χορό». Ελπίζω να τον ξεπληρώσουν τον χορό αυτό τα κείμενα που θα γραφούν.
AGC: Χαράζεις δρόμους ή σε «πάνε αυτοί»; Τώρα, σε ποιο στάδιο πορείας βρίσκεσαι;
B: Ο Τζελαλαντίν Ρουμί είπε «Όσο προχωράς στον δρόμο, ο δρόμος εμφανίζεται».
Εμένα ο δρόμος της δημιουργικότητας και της διδασκαλίας της εμφανίστηκε από πολύ νωρίς και τον ακολούθησα. Χάραξα έναν δρόμο που περιλαμβάνει αυτά που ήθελα να γίνω. Δεν τα πέτυχα όλα τότε που τα προσπάθησα. Επέμεινα όμως και επανήλθα σε διαφορετικές φάσεις της ζωής μου. Και τώρα βαδίζω σε ένα μονοπάτι που χαίρομαι αυτό που κάνω, δέχομαι όμορφες προτάσεις σαν το σεμινάριο «γράφιτι και δημιουργική γραφή» και φιλοδοξώ να συνεχίσω να νοιάζομαι και να γράφω για την εξέλιξη του ανθρώπου και των σχέσεών του όσο αντέχω. Πιστεύω, όμως, ότι θα αντέξω, γιατί οι δημιουργικές δράσεις μού δίνουν κι εμένα ζωή. Άρα «όλα είναι δρόμος», όμορφος ή άσχημος, εύκολος ή δύσκολος, αρκεί να είναι ο δρόμος μας και να είμαστε ευγνώμονες και περήφανοι/ες για τις επιλογές μας.